Στην ηλικία των 4-6 μηνών γίνεται βαθμιαία εισαγωγή ποικιλίας τροφών και γεύσεων στο διαιτολόγιο του μωρού, ώστε μετά την ηλικία των 12 μηνών να είναι σε θέση να συμμετέχει στα οικογενειακά γεύματα. Εισάγοντας όλες τις κατηγορίες των τροφών εξασφαλίζουμε για το μωρό μία ισορροπημένη διατροφή που καλύπτει τις ανάγκες του.

Η εισαγωγή των στερεών είναι διαδικασία μάθησης και πολλές φορές χρειάζεται από μέρους μας επιμονή και υπομονή. Οι παρακάτω οδηγίες θα σας βοηθήσουν!

ΓΕΝΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ

• Κάθε βρέφος είναι μοναδικό: έχει το δικό του χαρακτήρα και τις δικές του προτιμήσεις. Αυτό εκφράζεται και στο φαγητό του. Άλλα προσαρμόζονται γρήγορα και τρώνε σύντομα ικανοποιητικές ποσότητες στερεών τροφών, ενώ άλλα χρειάζονται μεγαλύτερο διάστημα προσαρμογής.
• Τα μωράκια δεν είναι μηχανές. Άλλοτε είναι ευδιάθετα και έχουν όρεξη να φάνε μεγαλύτερη ποσότητα φαγητού ή να δοκιμάσουν νέες γεύσεις και άλλοτε είναι κουρασμένα και μπορεί να μην έχουν την ίδια διάθεση. Επιπλέον, το φαγητό δεν είναι φάρμακο ώστε να χορηγείται σε συγκεκριμένη δοσολογία κάθε φορά.
• Κατά τη διάρκεια της σίτισης θα πρέπει να ακολουθείτε το ρυθμό και τη διάθεση του μωρού. Αφιερώστε αρκετό χρόνο για το γεύμα, ειδικά στην αρχή. Σκεφτείτε ότι το μωράκι σας γνωρίζει έως τώρα μόνο το γάλα, το οποίο ρέει στο στόμα του χωρίς διακοπή. Τώρα θα χρειαστεί να μάθει να μασάει, να μετακινεί την τροφή προς το βάθος του στόματός του και να καταπίνει. Επιπλέον θα πρέπει να συνηθίσει την διαφορετική γεύση και υφή των τροφών.
• Στην αρχή οι τροφές θα πρέπει να αλέθονται καλά και οι κρέμες να προσφέρονται σχετικά λεπτόρρευστες. Όσο μεγαλώνει το μωρό προσφέρουμε παχύρευστες και λιγότερο αλεσμένες τροφές. Αργότερα είναι σημαντικό να αρχίσουμε να του προσφέρουμε τροφές λιωμένες με το πιρούνι και στη συνέχεια μικρά μαλακά μακρόστενα κομματάκια. Σε ηλικία 9-10 μηνών πρέπει να είμαστε σε θέση να προσφέρουμε τις περισσότερες τροφές ψιλοκομμένες, ενώ συνεχίζουμε να αλέθουμε το κρέας.
• Αρχικά, ειδικά όταν προσφέρετε νέες γεύσεις, επιλέξτε την ώρα της ημέρας που είστε και οι δύο περισσότερο χαλαροί και ξεκούραστοι (συνήθως το πρωί, στο δεκατιανό γεύμα). Το γεύμα πρέπει να είναι μια ευχάριστη διαδικασία και για τους δυο: να του μιλάτε, να το προσέχετε και να απολαμβάνετε τα γεύματα.
• Η αποδοχή νέων γεύσεων μπορεί να επιτευχθεί με την επανάληψη της γευστικής εμπειρίας. Μία νέα τροφή είναι πιθανό να χρειαστεί να την προσφέρουμε στο μωρό έως και 15-20 φορές για να την συνηθίσει και τελικά να την αποδεχτεί. Οι γονείς πρέπει να είναι ενήμεροι για το γεγονός ώστε να μην απογοητεύονται και να μην αποκλείουν τροφές βασιζόμενοι στην αρχική αντίδραση του μωρού. Η περίοδος αυτή αποτελεί μοναδική ευκαιρία για την ανάπτυξη υγιεινών, ευρέος φάσματος γευστικών προτιμήσεων.
• Τα μωρά έχουν έμφυτη προτίμηση προς τη γλυκιά και την αλμυρή γεύση. Για να αυξήσουμε την αποδοχή των περισσότερο πικρών και ξινών τροφών, εισάγουμε ως πρώτη συμπληρωματική τροφή τα λαχανικά. Μπορούμε να προσφέρουμε ποικιλία διαφορετικών λαχανικών, εξασφαλίζοντας συχνή και επαναλαμβανόμενη έκθεση σε αυτά, και να προσθέσουμε λεμόνι στον πουρέ λαχανικών.
• Μην είστε βιαστικοί και μην το πιέζετε να φάει. Τα περισσότερα μωράκια γνωρίζουν πότε έχουν φάει αρκετά. Είναι σημαντικό να μαθαίνουν να τρώνε με ευχαρίστηση και να δοκιμάζουν διαφορετικές γεύσεις – η ποσότητα της τροφής έχει μικρότερη σημασία.
• Το μέγεθος του στομαχιού του μωρού έχει περίπου το μέγεθος μιας γροθιάς του. Δεν χρειάζεται λοιπόν, μεγάλη ποσότητα για να χορτάσει και δεν υπάρχει λόγος να προσπαθήσετε να το πείσετε να φάει περισσότερο. Όταν αρνείται πλέον να φάει, προτιμότερο είναι να δώσετε τέλος στο γεύμα!
• Τα μωράκια δείχνουν ότι είναι χορτασμένα όταν: γυρνούν το κεφάλι αλλού, κρατούν το στόμα κλειστό, σπρώχνουν μακριά το μπολάκι ή το πετούν στο πάτωμα, φωνάζουν ή κλαίνε, φτύνουν την τροφή επαναλαμβανόμενα ή την κρατούν στο στόμα τους και αρνούνται να την καταπιούν.
• Όταν το μωράκι σας ενδιαφέρεται να φάει μόνο του, πρέπει να το ενισχύετε προσφέροντάς του μικρά κομματάκια τροφής τα οποία μπορεί να τα φάει με το χεράκι του. Επίσης, μπορείτε να του δώσετε να κρατά ένα κουτάλι και να κάνει τις πρώτες του προσπάθειες να φάει, ενώ εσείς του προσφέρετε το γεύμα με ένα άλλο κουτάλι. Μπορεί να δημιουργηθεί λίγο ακαταστασία στην αρχή, αλλά θα κάνετε λίγο υπομονή έως ότου μάθει.
• Μπορείτε λίγο αργότερα (πχ. μετά τους 10 μήνες ζωής) να δίνετε μικρά μαλακά κομμάτια από το φαγητό της οικογένειας αφού πλέον περιέχει τροφές τις οποίες έχει ήδη δοκιμάσει.
• Δεν πρέπει να προσθέτετε αλάτι ή ζάχαρη στο φαγητό του. Επίσης κατά το πρώτο έτος ζωής απαγορεύεται το μέλι και φρέσκο γάλα αγελάδος.
• Ο σκοπός είναι στην ηλικία περίπου των 12 μηνών το μωρό να έχει δοκιμάσει πολλές διαφορετικές γεύσεις από όλες τις ομάδες τροφών, με διαφορετική υφή και σύσταση, ώστε να είναι σε θέση να τρώει ορισμένα φαγητά της οικογένειας.
• Αν προσφέρετε από αυτή την ηλικία και σε όλη του την παιδική ηλικία ποικιλία διαφορετικών τροφών και γεύσεων βοηθάτε να αποφευχθεί η επιλεκτική σίτιση σε όλη του τη ζωή.

ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ

• Επιλέξτε ελκυστικά για το παιδί σκεύη (πιάτα, ποτήρι κτλ.) με χαρούμενα χρώματα και παραστάσεις και σχετικά επίπεδο, μικρό και μαλακό κουταλάκι (πχ. σιλικόνης) με μακριά λαβή ώστε να είναι πιο εύκολο να το δεχτεί και να μην τραυματιστούν τα ούλα του.
• Να είστε βέβαιοι ότι οτιδήποτε χρησιμοποιείτε για τη διατροφή του είναι απολύτως καθαρό και τα χέρια σας πάντα καλά πλυμένα.
• Ετοιμάστε την ποσότητα που υπολογίζετε ότι πρόκειται να φάει. Μην ετοιμάζετε υπερβολική ποσότητα - αν χρειαστεί προσφέρετε κι άλλη στη συνέχεια!
• Να ζεσταίνετε την τροφή καλά και στη συνέχεια να την αφήνετε να κρυώσει. Προσοχή: μην ξεχνάτε να την ανακατεύετε πολύ καλά και ΠΑΝΤΑ να την δοκιμάζετε με διαφορετικό κουτάλι, πριν την προσφέρετε στο μωρό.
• Η τροφή που δεν καταναλώθηκε εντός μίας ώρας πρέπει να απορριφθεί - δεν πρέπει να την ξαναζεστάνουμε ή να την ξαναπαγώσουμε στο ψυγείο.
• Το φαγητό ή το γάλα του μωρού δεν είναι απαραίτητο να είναι ζεστό ή χλιαρό για να το καταναλώσει. Αντιθέτως πολλά μωράκια προτιμούν να τρώνε φαγητό που δεν έχει ζεσταθεί ή να πίνουν το γάλα τους σε θερμοκρασία δωματίου.
• Προτιμήστε φαγητό που παρασκευάζεται στο σπίτι από αγνά και φρέσκα υλικά, καθώς και βιολογικά φρούτα και λαχανικά εποχής. Οι έτοιμες τροφές του εμπορίου μπορεί να δώσουν λύση σε σπάνιες περιπτώσεις που βρίσκεστε εκτός σπιτιού, αλλά δεν πρέπει να αποτελούν κανόνα.
• Οι πολτοποιημένες τροφές προσφέρονται στο πιατάκι και ποτέ με το μπουκάλι όσο υδαρείς κι αν είναι.
• Όταν τρώει πρέπει να είναι καθιστό μπροστά σε τραπέζι ή στο ειδικό καρεκλάκι. Σε καμία περίπτωση και σε καμία ηλικία δεν πρέπει να το ταΐζετε όρθιο ή ξαπλωμένο ή κατά τη διάρκεια παιχνιδιού. Υπάρχει κίνδυνος πνιγμονής.
• Κατά τη διάρκεια του φαγητού πρέπει να στέκεστε κοντά και να το παρακολουθείτε για το απίθανο ενδεχόμενο πνιγμονής. Καλό είναι να γνωρίζετε πως πρέπει να ενεργήσετε σε μία τέτοια περίπτωση – ζητήστε από τον παιδίατρό σας να σας το περιγράψει.